Machu Picchu – tajemnicze miasto Inków

Machu Picchu to ruiny starożytnego miasta Inków, najbardziej znane miejsce w Peru i jeden z siedmiu nowych cudów świata od 2007 r. Położone jest ok. 112 km od Cuzco i ukryte wysoko w Andach na wysokości 2090 –2400 m n.p.m., na przełęczy między Huayna Picchu a Machu Picchu w paśmie górskim Cordillera de Vilcabamba. Na dole otoczone jest z trzech stron meandrującą rzeką Urubamba.

Od 2024 roku Machu Picchu wprowadziło nowe zasady dotyczące wejść. Każdego dnia liczba turystów jest ograniczona do 4500 osób, a w wybrane dni sezonu wysokiego do 5600. Bilety są imienne i przypisane do konkretnej godziny, a wszystkie należy kupować wyłącznie przez oficjalną stronę. To zmiana, którą każdy podróżny powinien znać, planując zwiedzanie Machu Picchu.

Machu Picchu zyskało miano najbardziej tajemniczego miasta świata. Wszystko dlatego, że nie ma zbyt wielu jednoznacznych faktów na jego temat. Według dokumentów spisanych przez hiszpańskich konkwistadorów Machu Picchu zostało zbudowane po 1440 r. lub po 1450 r., w każdym razie – w XV wieku (nie jest znana dokładna data, ponieważ konkwistadorzy nigdy go nie znaleźli). Miasto zostało opuszczone ok. 100 lat później i do dziś oficjalny powód nagłego wysiedlenia mieszkańców nie jest znany. Machu Picchu władał Pachacuti, dziewiąty z kolei król Inków. Za jego panowania miasto pełniło funkcję centrum kulturalnego, gospodarczego i obronnego. Było zamieszkiwane przez kapłanów i ludzi w głównej mierze służących Pachacutiemu. Mieszkańcy trudnili się rzemiosłem i rolnictwem. Rośliny i zboża uprawiano na setkach tarasów, o których nieco więcej piszemy w 3. punkcie.

Nazwa miasta jest połączeniem słowa machu (stary) z języka keczua i słowa pico (szczyt) z hiszpańskiego. Tłumaczenie brzmi więc stary szczyt.

Machu Picchu zostało odkryte dopiero w 1911 r. przez Hirama Binghama, amerykańskiego naukowca i historyka studiów południowoamerykańskich na uniwersytecie Yale. Po raz pierwszy zainteresował się starożytnymi ruinami podczas podróży do Chile w 1908 r. Po powrocie Bingham przekonał Uniwersytet Yale do zorganizowania wyprawy w celu zbadania nieodkrytych rejonów w pobliżu Cusco.

Mówi się, że Hiram Bingham jest drugim Krzysztofem Kolumbem. Wszystko dlatego, że odkrył Machu Picchu zupełnie przez przypadek. Jego celem były bowiem ostatnie stolice Inków: Vitcos i Vilcabambę. Po kilkudniowej wędrówce, 24 lipca 1911 r., odkrywca wraz ze swoimi towarzyszami dotarli do pozostałości najbardziej tajemniczego miasta na świecie.

Istnieje pogląd, według którego powodem nagłego zniknięcia mieszkańców Machu Picchu jest epidemia ospy przywiezionej przez europejskich podróżników. Sytuacja miała mieć miejsce jeszcze pojawieniem się hiszpańskich konkwistadorów, stąd nie wiadomo, czy jest prawdziwa.

Miasto było podzielone w różnorodny sposób. Pierwszym sposobem było rozdzielenie na część miejską i wiejską. W tej pierwszej znajdowała się siedziba władcy i domy mieszkalne. Z kolei część wiejska mieściła pola uprawne z systemem nawadniającym. Kolejny sposób na podział to wyznaczenie partii niższej i wyższej. Niższe partie służyły jako części mieszkalne. Wyższe partie Machu Picchu zarezerwowane były dla kapłanów. Tam też znajdowało się obserwatorium, Słoneczna Wieża czy Świątynia Trzech Okien. To wszystko służyło kultowi Słońca, które dla Inków było największym bóstwem. Jednym z najciekawszych elementów architektonicznych są schody liczące 1200 stopni, które rozdzielały partie niższe i wyższe oraz umożliwiały przemieszczanie się miedzy nimi. Na zboczach gór otaczających miasto znajdowały się tarasy uprawne o szerokości od 2 do 4 metrów rozdzielone pionowymi, kamiennymi ścianami.

Oto, jak Hiram Bingham, odkrywca Machu Picchu, opisał miasto po jego pierwszym zobaczeniu: Nagle znalazłem się twarzą w twarz ze ścianami zrujnowanych domów zbudowanych z najlepszej jakości inkaskich kamieni. Ruiny były porośnięte drzewami, gąszczem pnączy i plątaniną winorośli oraz pokryte mchem, ale białe granitowe ściany były starannie wycięte i doskonale dopasowane do siebie, a cała scena zaparła mi dech w piersiach.

Do wyboru są trzy główne trasy, tzw. circuitos. Circuito 1 prowadzi przez najbardziej panoramiczne punkty i jest świetny do fotografii. Circuito 2 to klasyczne zwiedzanie wszystkich głównych ruin, a Circuito 3 to krótsza, mniej wymagająca opcja. Ważne jest, że w ciągu dnia nie można ponownie wejść na teren ruin, więc decyzja o trasie powinna być przemyślana.

Wejście na Huayna Picchu i Montaña wymaga osobnych biletów i wcześniejszej rezerwacji, ponieważ liczba miejsc jest ograniczona. Huayna Picchu dostępny jest dla osób od 12 roku życia, a trasa jest stroma i wymaga dobrej kondycji. Montaña oferuje nieco łatwiejszą wspinaczkę, ale nadal zapewnia spektakularne widoki.

Do Machu Picchu można dotrzeć pociągiem PeruRail lub Inca Rail z Cusco albo Ollantaytambo. Dla miłośników trekkingu dostępne są Ścieżka Inków, Salkantay i Lares Trek, które wymagają wcześniejszej rezerwacji i pozwolenia.

Jeśli macie tylko jeden dzień, najlepiej wyruszyć wczesnym pociągiem, spędzić 3–4 godziny na Machu Picchu i wrócić tego samego dnia. Dwudniowa wizyta pozwala na nocleg w Aguas Calientes i zwiedzanie rano i popołudniu. Dla osób kochających trekking dostępne są 2–4 dniowe szlaki z przewodnikiem.

Aby zapewnić sobie komfort zwiedzania i mieć wspaniałe wspomnienia z podróży, pamiętajcie o następujących rzeczach:

Aby móc wejść z dodatkowym sprzętem fotograficznym (np. statywem lub selfie stickiem) lub trekkingowym (np. kije czy wielki plecak podróżny) na teren miasta, potrzebne jest wcześniej specjalne pozwolenie pisemne, za które należy zapłacić.

Na terenie Machu Picchu nie ma WC. Jedyna toaleta znajduje się poza bramami miasta i jest płatna. Przygotujcie się również na sporą kolejkę!

Na miejscu nie można również kupić żadnych napojów ani jedzenia, więc zabierzcie je ze sobą.

Obecnymi mieszkańcami Machu Picchu są meszki, których ugryzienie może wywołać alergię. Z tego względu ubierz się w długi rękaw i nogawki, a dodatkowo zastosujcie spray na owady.

Koniecznie pamiętajcie o ochronie przeciwsłonecznej (krem z filtrem, nakrycie głowy, okulary) i odwrotnie – przeciwdeszczowej (peleryna, ochraniacz na plecak).

Miejcie również na uwadze, że ruiny znajdują się na sporej wysokości (2000-3000 m n.p.m.). Jeśli chorowaliście już kiedyś na chorobę wysokościową przy takich szczytach, weźcie wcześniej odpowiedni lek (możesz kupić go w aptece w Peru).

Zakup biletu zaczyna się od rejestracji na oficjalnej platformie machupicchu.gob.pe. Następnie wybieracie trasę i godzinę wejścia. Jeśli planujecie wspiąć się na Huayna Picchu lub Montaña, musicie dokupić dodatkowe bilety. Całość opłacacie kartą, a bilet można wydrukować lub zachować w formie cyfrowej. Czy można kupić bilet na miejscu? Zwykle nie, najlepiej kupować online z wyprzedzeniem.

Najlepiej jest wybrać się do Peru przed albo po porze deszczowej. Rekomendujemy więc miesiące od maja do października, kiedy występuje pora sucha. Wówczas możecie liczyć na słońce, wysoką temperaturę i suche powietrze. To idealny czas na trekking i zwiedzanie ruin miasta Inków.

Pora sucha to okres, kiedy najwięcej turystów z całego świata decyduje się odwiedzić Machu Picchu. Spodziewajcie się zatem tłumów oraz wyższych cen noclegów i biletów (lotniczych, komunikacji miejskiej, wstępu do miasta).

• Machu Picchu to starożytne miasto Inków w Peru, położone w Andach na wysokości ponad 2000 m n.p.m., uznawane za jeden z siedmiu nowych cudów świata;

• Zbudowane w XV wieku, pełniło funkcje kulturalne, gospodarcze i sakralne; mieszkańcy uprawiali rośliny na tarasach i praktykowali kapłaństwo;

• Miasto zostało opuszczone po około 100 latach, a dla świata odkrył je w 1911 roku Hiram Bingham;

• Zwiedzając Machu Picchu, warto pamiętać o biletach z określoną godziną, przygotowaniu na dużą wysokość oraz zabraniu wody i odpowiedniego ubrania.