Za co tak kochamy lody włoskie? Wszystko o "gelato" prosto z Włoch
Włoskie lody, nazywane "gelato" to kulinarne osiągnięcie Włoch. Ich kremowa konsystencja, naturalne składniki i szeroka gama smaków, sprawiają, że stają się nieodłącznym elementem wakacyjnego klimatu na ulicach Italii. Dowiedz się więcej o tym pysznym zimnym deserze.
Lodowa epoka, czyli trochę historii
Historia włoskich lodów sięga aż czasów rzymskich. Według niektórych źródeł to właśnie Rzymianie wynaleźli lody, mieszając śnieg z różnymi aromatami. Jednak pierwszymi lodowymi pionierami byli Chińczycy, którzy chłodzili śniegiem napoje już w 3.000 r. p.n.e., a pierwsze wzmianki o deserach lodowych pochodzą z czasów Tang w Chinach (618-907 n.e.).
Z toskańską teorią powstania lodów związany jest też słynny architekt i rysownik Bernardo Buontalenti, słynący z organizacji dużych bankietów i uczt dla arystokracji, urodzony we Florencji w 1536 roku. Stworzył on ku uciesze gości, słynne lody z dodatkiem mleka, miodu, żółtka, bergamotki, cytryny i pomarańczy. Receptura lodów zwanych Buontalenti przetrwała do dziś. Pierwsza lodziarnia powstała we Florencji w XVI wieku, a dziś lodziarnie można spotkać na każdym rogu ulicy. Słynne "gelato" jest wytwarzane na różne sposoby w zależności od regionu, w którym jest produkowane.
Włoskie lodziarnie mają długą tradycję i są często przekazywane z pokolenia na pokolenie, tak samo, jak receptury lodów. We Włoszech są również specjalne szkoły, które uczą tego kulinarnego fachu. Jedna z najbardziej znanych szkół wytwarzania tego wyśmienitego deseru jest Gelato University prowadzona przez firmę Carpigiani w Bolonii. Kursy obejmują teorię i praktykę na różnych stopniach zaawansowania. Nauki robienia lodów można się również podjąć w innych miejscach np. w Italian Culinary Institute for Foreigners w Kampanii oraz Carpigiani Gelato University Chicago w Stanach Zjednoczonych. Włoskie lodziarnie są znane z jakości wytwarzanych lodów, a szkoły umożliwiają im zachować tradycję i przekazywać ją dalej.
Subiektywnie wybrane lodziarnie
Poniżej kilka z najlepszych lodziarni we Włoszech:
- Gelateria Duse da Giovanni w Rzymie,
- Gelateria Il Doge w Wenecji,
- Chalet Ciro w Neapolu,
- Bella Blu Gelateria w Polignano a Mare,
- Gelateria du Piazza w San Gimignano,
- La Sorbetteria Castiglione w Bolonii.
Powyższe lodziarnie to zaledwie kilka, które oferują pyszne włoskie lody wytwarzane z naturalnych składników.
Dobieramy smaki
Ważnym punktem jest komponowanie smaków i tekstur lodów. Komponowanie włoskich lodów to sztuka, która ma za zadanie uzyskać doskonałą harmonię. Smaki się przenikają i ogromne znaczenie ma ich dobór. Przeważnie nakładanie lodów odbywa się od najciemniejszego lub najbardziej intensywnego smaku, po ten najłagodniejszy. Włoskie lodziarnie oferują szeroki wybór zapachów i aromatów, które idealnie ze sobą współgrają i warto połączyć je w jedną gamę odczuć smakowych. Ważne jest, aby słodycz lodów była dobrze wyważona i nie dominowała nad innymi doznaniami znajdującymi się w naszym rożku lub pudełeczku/pucharku. Dobrze skomponowane nie będą przytłaczające, ale subtelnym odczuciem słodyczy.
Zamawiamy lody
Lody możemy zamówić zarówno w wafelku, jak i pucharku. Tutaj warto wiedzieć, jaki rozmiar lodów otrzymacie. Jeśli zamówicie np. coppetta piccola – najmniejszy rozmiar, otrzymacie jedną lub dwie gałki lodów, coppeta media – otrzymacie średni puchar lodów, zwykle zawiera dwie lub trzy gałki, coppeta grande – to największa porcja deseru, gdyż zawiera trzy lub cztery gałki. To samo możecie zamówić w rożku, ale zamiast coppeta będzie adekwatnie cono (rożek), czyli cono piccolo, cono medio i cono grande.
Sycylijska granita
Jeśli będziecie na wakacjach na Sycylii, koniecznie spróbujcie granity sycylijskiej, czyli drobno rozdrobnionego lodu oraz soku z cytryny lub innych owoców. Do granity podawana jest słodka bułka, którą można maczać w deserze lodowym. Jest ona idealna na gorące dni i szybko gasi pragnienie. Na Sycylii również będziecie mogli skosztować lodów w bułce, czyli "brioche con gelato". Jest to bardzo popularna forma podawania lodów i często jada się je na śniadanie.
Lody włoskie, ale wcale nie włoskie
Lody tzw. włoskie, czyli z automatu, które możecie zamówić w każdym prawie miejscu w Polsce, wzięły swoja nazwę od maszyny do lodów, włoskiej produkcji i nie mają wiele wspólnego z oryginalnymi recepturami z Italii.
Nieważne w jakim regionie Włoch będziecie na wakacjach, ważne, że spotkacie na swojej drodze lodziarnie z przepysznymi lodami!